Op zondag 25 mei is Disney Legend en legendarisch componist Richard Sherman overleden. Samen met zijn broer Robert vormde hij het schrijversduo de Sherman Brothers. De broers schreven de muziek van in totaal 45 films, waarvan een heel aantal van Disney. De bekendste muziek die de twee voor films schreven is ongetwijfeld de muziek van Mary Poppins uit 1964, maar ook die van The Jungle Book (1967) en Bedknobs and Broomsticks (1971). De laatste film die de twee van een muzikale omlijsting voorzag was The Tigger Movie in 2000, wat de terugkeer van de twee bij Disney betekende sinds 28 jaar. Het was uiteindelijk ook de laatste film die de twee maakten: in 2012 overleed Robert.
Uiteraard zijn de broers ook bekend van de muziek die zij voor de parken maakten. Twee van hun bekendste liedjes maakten ze voor de attracties die hun debuut beleefden op New York’s World Fair in 1964: “It’s a small world (after all)” uit de attractie It’s a Small World en (Ralf’s favoriet) “There’s a great, big, beautiful tomorrow” uit Carousel of Progress. Verderop in deze ode daar meer over. Ook maakten de twee ‘Miracles from Molecules” uit Adventure Thru Inner Space – een attractie in New Tomorrowland die in 1985 werd vervangen door Star Tours – en “One Little Spark” voor de inmiddels gesloten eerste versie van Journey Into Imagination in EPCOT.
De piano
Robert en Richard zijn dus verantwoordelijk voor heel veel muziek uit de eerdere periode van de Disney historie. De twee kenden Walt Disney enorm goed en schreven de muziek met zijn ‘blessing’. Hoe bijzonder moet dat zijn geweest, vraag ik mij wel eens af. Laat ik die situatie eens wat beter schetsen: de twee broers zitten samen aan de piano van het kantoor van Walt – een piano die overigens nog steeds daar staat waar hij altijd stond. Richard en Robert doen hun nieuwste werkjes uit de doeken en Walt, gebroederlijk met de twee bij de piano, zingt regelmatig een deuntje mee. Het geheel is prachtig weergegeven in de documentaire The Boys: The Sherman Brothers’ Story over de twee en hun relatie met Walt. De docu is al vanaf de eerste dag te streamen op Disney+.
In een filmpje die in mijn zoektocht opdook zien we dit exacte tafereel voor onze ogen afspelen: maar dan in een soundstage. De heren Sherman presenteren het nieuwe liedje “There’s A Great Big Beautiful Tomorrow” aan Walt. Het liedje werd gebruikt in de attractie Carousel of Progress, dat haar debuut kende tijdens de World’s Fair in 1964 in New York – toen overigens nog bekend onder de naam Progressland – en inmiddels te vinden is in Magic Kingdom, Walt Disney World.
De video zegt veel over de relatie tussen Walt en de broers. Die relatie laat zich ook goed vangen in een andere anekdote, eentje die voor fans enorm bekend is. Elke vrijdagmiddag bij het sluiten van de kantooruren wilde Walt graag zijn favoriete liedje horen: Feed The Birds uit Mary Poppins. Dus komen de broers opdraven om op die wereldberoemde piano in het kantoor van Walt dit lied op te voeren. Richard zelf deed het een aantal jaar geleden nog eens voor voor een speciale gelegenheid.
De New York’s World Fair & de kleine wereld
Naast de muziek voor de Carousel of Progress zijn de broers verantwoordelijk voor de muziek van een hoop attracties die zijn ontstaan in de jaren ‘60. It’s a small world is veruit de bekendste: een oorwurm die zijn weerga niet kent. De attractie en de muziek gingen, net als “There’s a great big beautiful tomorrow”. in première op New York’s World Fair. Het ontstaan van Sherman Brothers’ “It’s a small world after all” is een verhaal apart. De bedenkers van de attractie wilde dat elke groep audio-animatronics hun eigen volkslied zongen, maar dat werd in het eindresultaat een kakofonie waarvan uiteindelijk niets te volgen was. De eerste versie van het liedje was een ballad, maar al snel werd er een vrolijke versie van gemaakt. Eén van de eerste demo’s is nog steeds op YouTube te vinden.
Overigens kwam het idee van de verschillende landen nog steeds terug in de muziek van de Sherman Brothers, zoals goed te horen is in deze opnamesessies (waar overigens ook de fouten gewoon nog in zitten, wat tot hilarische taferelen leidt). Uiteindelijk leidde het toevoegen van het liedje aan de attractie zelfs nog tot een aanpassing aan de attractie zelf. Om de songtekst “There is just one moon and one golden sun” meer kracht bij te zetten, werd aan elke scène een gouden zon toegevoegd.
Vanuit muzikaal perspectief valt iets op: de Sherman’s gebruiken een techniek genaamd ‘contrapunt’. Zowel de coupletten als het refrein bestaan uit acht maten die hetzelfde akkoordenschema gebruiken: de muzikale omlijsting voor de tekst is dus identiek bij het couplet en het refrein. Het is één van de technieken die later veelvuldig herhaalt is voor het creëren van oorwurmen. Overigens is het een eeuwenoude techniek die zijn oorsprong al kent in de fuga’s van Bach.
Mary Poppins en de filmmuziek
Ter ere van de opening van It’s a Small World in Walt Disney World zong Julie Andrews een nieuw lied, “A world full of love”. Het werd gecombineerd met elementen uit de muziek van de Shermans. Het is niet voor niets dat deze twee aan elkaar werden gekoppeld. We kunnen wel stellen dat het grootste succes uit de carrière van Richard en broer Robert voortkomt uit hun werk aan een film die ook in 1964 uitkwam: Mary Poppins. De twee verdienden er zelfs twee Oscars mee.
De Sherman Brothers speelden een zeer belangrijke rol binnen de productie van de film, veel meer dan een normale componist dat heeft. Duidelijker kun je het beeld niet krijgen dan in de film Saving Mr. Banks, die geheel over de productie gaat. De rol van de Shermans worden daarin vertolkt door Jason Schwartzman (Richard) en B.J. Novak (Robert).
P.L. Travers, de schrijfster van het verhaal waarop de film gebaseerd is, wilde maar niet meewerken aan de film. Richard zelf stelde later in een interview dat Travers “erg moeilijk was om mee te werken”. De broers deden Travers echter één belofte die haar enigszins tot rust bedaarde: “we zullen nooit een letter van uw boek aanraken”. En dat deden ze dan ook niet. Onderdelen van het boek hadden weinig plot of uitleg om het eigen verhaal heen, dus daarin hadden de Shermans en de schrijvers van het script wat vrijheid. De broers omschreven zichzelf graag als ‘storytellers through songs’ en ze deden dat dan ook. Vooral in hun werk aan de film Mary Poppins lieten ze hun grootste talent zien. En Walt zag dat.
“Feed the Birds”
Daarmee komen we dan direct terug bij “Feed the Birds”. Het is een liedje dat wat mij betreft exact typeert wat de Shermans’ bijzonder maakten. In tegenstelling tot veel andere Disney anthems, zoals bijvoorbeeld Circle of Life en Let It Go, heeft dit lied geen directe boodschap maar juist een onderliggende. Het is de manier waarop de Shermans graag schilderden met woorden en personages. Het oude vrouwtje die centraal staat voelt als iemand die je persoonlijk kent, maar is eigenlijk een verpersoonlijking van een grote groep mensen die tot hun doel maken iets goeds te doen voor hun medemens. De eerste regel van het refrein (“Feed the birds, tuppance a bag”) kan je dus ook zien als: denk ook eens aan de minderbedeelden, voed ze of draag daaraan bij.
Het is probleem die niet op te lossen is met de magie waar Disney zo bekend om staat. Een donker, melancholisch probleem. Precies wat Travers in haar verhalen kwijt kon. Het is ook exact wat Walt met zijn Disney Company wilde uitdragen: onbaatzuchtigheid, een diepere overtuiging, puur. Iets dat de huidige Walt Disney Company steeds vaker lijkt te vergeten. Daarom heb ik een tip: laat iemand de traditie in ere herstellen en laat elke vrijdagmiddag het lijflied van Walt weer eens door de kantoren klinken. Helaas kunnen Richard en Robert het zelf niet meer spelen. Wat buiten kijf staat: de twee heren zijn van grootse invloed geweest en zullen daarvoor nooit vergeten worden.
Ontdek meer van D-Tales.nl
Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.